#grammado – wiskundig fietsen

“Haaksom!” We manoeuvreren keurig – althans dat proberen we – na het pionnetje met een hoek van 90 graden naar links en hup daarna weer naar rechts.

Haaksom, we weten allemaal wat ermee bedoeld wordt, maar wist je dat het woord als zodanig niet bestaat?  De verwarring ontstaat door het woord samen te voegen met woorden als linksom of rechtsom. Zou je het correct willen schrijven dan zou het “haaks links om de bocht of haaks rechts om de bocht” moeten zijn. Maar die uitleg duurt zo lang, dan is de oefening al bijna voorbij.  

Je zou ‘haaksom’ ook nog kunnen zien als een wiskundige combinatie van ‘haak’ en ‘som’. Voor de slimmeriken onder ons: in de wiskunde verwijst “haaksom” naar de som van de kwadraten van de lengten van de zijden van een rechthoekige driehoek. Dit is een toepassing van de stelling van Pythagoras. De stelling van Pythagoras zegt dat in een rechthoekige driehoek de som van de kwadraten van de lengten van de twee rechthoekszijden gelijk is aan het kwadraat van de lengte van de hypotenusa. Als we de lengten van de rechthoekszijden a en b noemen, en de lengte van de hypotenusa c, dan is de stelling van Pythagoras:  \[ a^2 + b^2 = c^2 \] Deze som van \( a^2 \) en \( b^2 \) wordt de “haaksom” genoemd.

Chapeau voor degene die deze laatste alinea volledig leest en ‘m ook nog begrijpt. Eerlijk gezegd, haak ik zelf bij het woord ‘kwadranten’ al af.